website element

Dyscalculie 

De kwaliteiten van mensen met dyscalculie

  • ​denken in concepten, in beelden, in associaties. Dit is een heel snelle manier van denken;
  • zijn zien daardoor veel verbanden en structuren waardoor zij in staat zijn om snel op veel verschillende impulsen en situaties in te spelen;
  • weten regelmatig de oplossing van een som zonder deze te hebben berekend;
  • zijn vaak een stap verder dan de rest;
  • zijn op zijn best in crisistijd, ze hebben snel oplossingen voor lastige situaties;
  • kunnen goed improviseren en kritisch denken;
  • hebben een sterke intuïtie;
  • hebben veel ideeën en zijn innovatief;
  • kunnen problemen of situaties van verschillende kanten bekijken;
  • zijn creatief en gevoelig voor sfeer, kleur en schoonheid;
  • weten van tevoren wat er mis/goed gaat;
  • kunnen meerdere taken tegelijk uitoefenen.
  • hebben veel ideeën en kunnen met veel dingen tegelijk bezig zijn.

De definitie van dyscalculie

Dyscalculie betekent letterlijk 'niet kunnen berekenen' en wordt gezien als een leerstoornis die gekenmerkt wordt door hardnekkige problemen met het leren en het vlot en accuraat oproepen en toepassen van rekenkundige of wiskundige kennis.

Onze definitie is dat het een combinatie is van:

  • een dominantie van de rechter hersenhelft in het denken dat zich uit in een conceptuele manier van denken, én:

  • een natuurlijke, aangeboren, zwakte voor het verwerken van cijfermatige codes.

Podcasts over dyscalculie

Michel en Sjan hebben beiden dyscalculie. Hoe doen ze boodschappen, de administratie en gaan ze om met tijd? Ze vertellen daarover in deze podcast.

Cici maakte op het VWO veel toetsen niet. Door haar charmes te gebruiken ging ze toch elke keer over. Deze strategie werkte echter niet in haar examenjaar.

Als labels als dyscalculie en ADHD en dyslexie geen stoornissen zijn, wat zijn ze dan wel? Sjan en Gertrudie praten hierover in deze podcast.

Je kunt deze podcasts beluisteren door op het play ► icoontje te klikken.

Het belangrijkste over dyscalculie is het volgende:

  • De oorzaak van dyscalculie wordt in de meeste literatuur neurologisch van aard genoemd: "er gaat iets niet goed in bepaalde hersengebieden". Die hersengebieden worden in de meeste definities en omschrijvingen niet benoemd. Er is nog veel onduidelijkheid over dyscalculie.
  • In geen enkele officiële diagnose staat genoemd dat kinderen of volwassenen met dyscalculie beelddenkers of conceptuele denkers zijn, dat zij een voorkeur hebben voor het denken met de rechter hersenhelft die vervolgens resulteert in een andere denk- en leerstijl. 
  • Volgens ons is dyscalculie het directe gevolg van een dominantie of een sterke voorkeur voor het gebruiken van de rechter hersenhelft in het denken en verwerken van informatie. Waarschijnlijk wordt deze voorkeur gecombineerd met een natuurlijke, aangeboren zwakte voor de verwerking van cijfermatige en rekenkundige codes. 
  • Van dyscalculie is pas sprake als er een significante rekenachterstand is ten opzichte van leeftijd- en/of opleidingsgenoten. Deze rekenachterstand is groter dan wat je op basis van de individuele- en cognitieve ontwikkeling van die persoon zou verwachten en is hardnekkig in de zin dat deze ook niet verholpen kan worden met gespecialiseerde hulp.
  • Dyscalculie is erfelijk bepaald, maar er is te weinig wetenschappelijk onderzoek naar gedaan om dat met zekerheid te kunnen zeggen. De kans dat iemand dyscalculie heeft, is verhoogd als ouders en/of broertjes en zusjes dit ook hebben, of wanneer één van hen dyslexie, AD(H)D,  dyscalculie, hoogbegaafdheid of autisme heeft. 
  • De comorbiditeit (= het tesamen voorkomen van verschillende diagnoses) met vooral dyslexie is hoog, maar ook die met AD(H)D, hoogbegaafdheid of autisme komt vaak voor. Cijfers hierover worden niet of nauwelijks gegeven.
  • Dyscalculie gaat niet over op het moment dat kinderen volwassen worden. 
  • Het huidige onderwijssysteem - dat lineair is ingesteld - versterkt ook de negatieve verschijnselen van dyscalculie doordat kinderen niet in het systeem passen en daardoor gefrustreerd raken en faalangst krijgen.

Belangrijk:

In onze ervaring is het mogelijk om minder last te hebben van de kenmerken van dyscalculie op het moment dat je leert omgaan met jouw conceptuele manier van denken.

De kenmerken van dyscalculie

Kinderen en volwassenen met dyscalculie hebben in meer of mindere mate last van:

  • cijfers en getallen kunnen herkennen, lezen of op de juiste manier kunnen opschrijven;
  • het kunnen lezen van de tijd; 
  • het op de goede plaats zetten van cijfers en getallen; 
  • het beheersen van de rekenregels.
Dit zijn de meest in het oog springende kenmerken van dyscalculie. Mensen met dyscalculie kun je ook vaak herkennen aan:
  • een onbalans in rekenen en bijvoorbeeld taal of andere vaardigheden. Rekenen scoort slecht, maar andere vakken en vaardigheden scoren dan hoog. Is het IQ heel hoog of in een aantal onderdelen van een IQ-test, dan kan er zelfs sprake zijn van hoogbegaafdheid;
  • moeite hebben om de kern van het verhaal mondeling of op papier weer te geven terwijl het perfect in je hoofd zit;
  • moeite hebben om in een vergadering op het juiste moment het goede antwoord te geven;
  • problemen in de motorische coördinatie;
  • concentratieproblemen;
  • hooggevoeligheid: impulsen, prikkels en emoties worden sterker waargenomen of gevoeld;
  • moeite hebben met persoonlijke organisatie, dat wil zeggen moeite met ordenen van bijvoorbeeld je gedachten, je dag, je agenda en met timemanagement;
  • onder het eigen intelligentieniveau werken;
  • last hebben van prestatiedrang: denken dat het nooit goed genoeg is bij alles wat je doet; 
  • faalangstig zijn of paniek ervaren bij het maken van toetsen of rekensommen;
  • ervaren dat "iets er wel in zit, maar er niet uit komt";
  • onzeker zijn of een laag zelfbeeld hebben als gevolg van bovenstaande;
  • niet weten wat je specifieke kwaliteiten zijn omdat je je altijd hebt gericht op wat een ander wél kan - bijvoorbeeld goed kunnen rekenen - en jij dus niet.

 

Opmerking: Dyscalculie is een diagnose die officieel alleen door psychologen en orthopedagogen gesteld mag worden.