website element

ADHD - Attention Deficit Hyperactivity Disorder

De kwaliteiten van mensen met ADHD:

  • een sterk inbeeldingsvermogen;
  • veel verbanden zien;
  • veel associaties hebben bij de informatie die zij binnenkrijgen;
  • daardoor in staat zijn om op veel verschillende impulsen en situaties in te spelen;
  • een sterke drive en veel energie hebben en zijn altijd in beweging;
  • in korte tijd veel werk kunnen verzetten;
  • snel kunnen handelen en anticiperen op situaties;
  • snel oplossingen hebben voor lastige situaties;
  • altijd veel ideeën en ambities hebben;
  • met veel dingen tegelijk bezig kunnen zijn;
  • spontaan en empathisch zijn en een sterke intuïtie hebben;
  • gevoel voor humor en vaak veel plezier hebben;
  • open, gedreven en enthousiast zijn;
  • eerlijk zijn.
Meer lezen over de kwaliteiten van mensen met ADHD? Klik hier.

ADHD een stoornis?

De neiging om "lastig gedrag" van kinderen en volwassenen te diagnostiseren als een stoornis is groot in Nederland en andere Westerse landen. Wij spreken op deze website liever niet van stoornissen omdat we denken dat een label als ADHD niet per se betekent dat er iets "mis" met je is, dat je "ziek" bent of dat iets in je hersenen "het niet doet". Wij denken eerder dat een dominantie van de rechter hersenhelft in het denken dit fenomeen veroorzaakt, waarschijnlijk in combinatie met andere omgevings- of persoonlijkheidsfactoren die wellicht ook weer per persoon verschillen. Dit andere denken noemen wij conceptueel denken. 

Een andere neiging is ook om alles in het gedrag van een kind of volwassene negatief te labelen. Het is heel interessant om de kenmerken van ADHD eens om te draaien in positieve kwaliteiten, zie bovenstaand lijstje. Niet dat we daarmee de problemen van mensen met ADHD willen bagatelliseren - die kunnen nl. heel groot zijn - maar het geeft beslist een ander perspectief.

De definitie van ADHD

De Nederlandse vertaling van ADHD is letterlijk: een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. 

Het belangrijkste over ADHD is het volgende:

  • Mensen met ADHD kennen zowel een toestand van heel gefocused zijn (= hyperfocus) als de toestand van geen focus hebben (= nonfocus). "Het is alles of niets."
  • Iemand met ADHD heeft vaak al iets gezegd voordat hij of zij daar goed over heeft nagedacht. Al pratende perfectioneert hij/zij dat waardoor de inhoud warrig over kan komen. 
  • ADHD is voor 70% erfelijk bepaald. De kans dat iemand ADHD heeft, is verhoogd als ouders en/of broertjes en zusjes dit ook hebben, of wanneer één van hen ADD, dyslexie, dyscalculie, hoogbegaafdheid of autisme heeft. 
  • De comorbiditeit (= het tesamen voorkomen van verschillende diagnoses) met hoogbegaafdheid, dyslexie, dyscalculie of autisme is 80%.
  • In geen enkele officiële diagnose staat genoemd dat kinderen of volwassenen met ADHD beelddenkers of conceptuele denkers zijn, dat zij een voorkeur hebben voor het denken met de rechter hersenhelft die vervolgens resulteert in een andere denk- en leerstijl. Volgens ons is dat echter wel het geval.
  • ADHD gaat niet over op het moment dat kinderen volwassen worden. Men zegt vaak dat  de hyperactiviteit wel afneemt naarmate de leeftijd vordert en dat volwassenen er beter mee om leren gaan. Onze ervaring is dat dit in het gedrag wel zichtbaar is, maar dat dit in het hoofd, in het denken, niet altijd het geval is.
  • Omgevingsfactoren (zoals roken en/of drinken tijdens de zwangerschap, vroeggeboorte of laag geboortegewicht) kunnen volgens wetenschappelijk onderzoek ook leiden tot een verhoogde kans op ADHD bij het kind. Daarnaast zijn er veel sociale omstandigheden aan te wijzen die ook vaker leiden tot het stellen van de diagnose, maar niet per se hoeven te betekenen dat iemand ook ADHD heeft: armoede, laag opleidingsniveau ouders, relatief jong zijn in de klas, te grote klassen, toename prestatiedruk op scholen en in de maatschappij. Volgens andere bronnen draagt trauma in de familie en/of stress ook bij aan het ontstaan van ADHD. 
  • Het huidige onderwijssysteem - dat lineair is ingesteld - versterkt de negatieve verschijnselen van ADHD doordat kinderen niet in het systeem passen en daardoor gefrustreerd en gestresst raken.
  • Meisjes/vrouwen worden vaak niet gediagnosticeerd met ADHD omdat hun neiging om zich aan anderen of het onderwijssysteem aan te passen over het algemeen groter is dan die van jongens/mannen. Het gevolg is dat de hyperactiviteit die in het denken, in het hoofd, wel aanwezig is, niet gezien wordt.
  • In de DSM-5 valt ADHD onder de neurobiologische ontwikkelingsstoornissen en is het daardoor tot een psychiatrische stoornis verworden. De belangrijkste kenmerken zijn: onoplettendheid (aandachtstekort), snel afgeleid zijn, impulsiviteit en hyperactiviteit. Niet iedereen heeft al die kenmerken of heeft deze in dezelfde mate. De gevolgen van een dergelijk label voor het eigen zelfvertrouwen zijn  enorm.

 

Belangrijk:

In onze ervaring is het mogelijk om minder last te hebben van deze kenmerken op het moment dat je leert omgaan met de hyperfocus/nonfocus in combinatie met het inzicht in hoe het conceptuele denken voor jou werkt.

Anne Marie, Lieke en Maarten weten er alles van!

Anne Marie heeft zich in haar werk in ADHD en stress gespecialiseerd. ADHD wordt volgens haar nog te veel vanuit het medisch model benaderd en de context wordt te weinig meegenomen. Hoe kun je goed met ADHD omgaan? 

Lieke kent dat probleem vooral nu ze haar eigen bedrijf opzet. De vrijheid om je eigen ding te doen heeft namelijk ook zijn nadelen: je moet dan helemaal zelf de structuur aanbrengen in je werkzaamheden.

Maarten studeert psychologie. Hij  merkt hoe lastig het soms is de juiste motivatie en concentratie op te brengen, maar hij wil ook het onderwijs-systeem veranderen omdat conceptueel denkers er niet in passen.

Luister naar hun podcasts op deze pagina door op het Play ( ► ) icoon te klikken of op ons Soundcloudkanaal.

De kenmerken van ADHD 

Kinderen en volwassenen met ADHD hebben in meer of mindere mate last van:

  • het vasthouden van hun aandacht en concentratie: zij vinden het moeilijk om hun aandacht blijvend op een taak te richten en zich niet door allerlei prikkels uit de omgeving te laten afleiden;
  • hooggevoeligheid: impulsen, prikkels en emoties worden sterker waargenoemen of gevoeld;
  • hyperactiviteit: ze zijn voortdurend in beweging. Ze zijn vaak snel opgewonden en gefrustreerd. Vaak voelen zij een grote onrust van binnen, zowel in het lichaam als in het hoofd. Stil zitten en rustig zijn kost ongewoon veel energie.
  • impulsiviteit: zij doen voordat ze denken. Ze houden zich niet (ook niet onbewust) bezig met de gevolgen van hun gedrag; de 'remfunctie' ontbreekt.
  • problemen in de motorische coördinatie;
  • ordenen van taken en gedachten: ze vinden het moeilijk hun werk te plannen, om hun emoties, motivatie en alertheid te reguleren en eerdere ervaringen te laten meespelen bij beslissingen en verwachtingen over de toekomst. Ze reageren daardoor ook anders op beloning en straf. Ze zijn vaak dingen kwijt en maken dingen regelmatig niet af.

En hier valt wat aan te doen!

Wil je boekentips over ADHD? Klik dan hier.

Opmerking: ADHD is een diagnose die officieel alleen door psychiaters gesteld mag worden. Wij kunnen, mogen en willen die diagnose niet stellen.